Cùng với khí thế của cả nước, Bình Thuận nói chung và thành phố Phan Thiết nói riêng, đã tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi, thiết thực, rộng khắp nhằm ôn lại truyền thống 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng dân quân tự vệ .
Trong suốt 2 cuộc kháng chiến trường kỳ gian khổ chống thực dân Pháp (1945 - 1954) và đế quốc Mỹ (1954 - 1975), lực lượng dân quân, du kích và tự vệ thành phố Phan Thiết đã có nhiều đóng góp về công sức, xương máu góp phần cùng với các lực lượng của các địa phương trong tỉnh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giải phóng dân tộc, giành lại độc lập tự do cho Tổ quốc.
Nhìn lại chặng đường 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng dân quân tự vệ thành phố, là một trong những lực lượng đời rất sớm nhằm thực hiện nhiệm vụ chống địch, phòng gian chống điệp một cách đắc lực có hiệu quả, lực lượng dân quân tự vệ có mặt ở khắp mọi nơi, nên quân địch đặt chân đến đâu chúng cũng bị bao vây, đón đánh, tiêu hao và tiêu diệt, đồng thời dân quân tự vệ thành phố còn là lực lượng xung kích trong lao động sản xuất, tiếp tế vận tải cho tiền tuyến… Giai đoạn cả nước thống nhất đi lên Xã hội Chủ nghĩa, lực lượng dân quân tự vệ thành phố tiếp tục làm nòng cốt cho nhân dân ở cơ sở khắc phục hậu quả chiến tranh, tiếp tục truy quét tàn quân, bọn phản động của địch còn cài cắm lại, tích cực xây dựng chính quyền nhân dân vững mạnh từ phường xã đến thôn, xóm. Trong công cuộc đổi mới đất nước dân quân tự vệ thành phố không chỉ làm tốt nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu, làm nòng cốt cùng toàn dân đánh giặc bảo vệ chính quyền ở cơ sở, mà còn tích cực phối hợp với lực lượng công an, biên phòng tuần tra, canh gác bảo vệ an toàn mục tiêu địa bàn; giải quyết hàng ngàn vụ, thu giữ tài sản trị giá hàng tỷ đồng; phối hợp với cơ quan chức năng các cấp địa phương giáo dục, cảm hóa cho nhiều đối tượng phạm pháp, góp phần làm trong sạch địa bàn; tham gia diễn tập tác chiến trị an, xử lý các tình huống; tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả thiên tai; phòng chống cháy, nổ, dịch bệnh ở cơ sở và cùng với lực lượng vũ trang thành phố, các ban ngành đoàn thể thành phố xây dựng nhiều nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đồng đội cho các đối tượng chính sách, hộ dân nghèo. Qua đó đã khẳng định lực lượng dân quân tự vệ là một trong những công cụ chủ yếu trực tiếp để bảo vệ Đảng, chính quyền, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của nhà nước ở cơ sở.
Tiếp tục quán triệt các quan điểm, đường lối, phương châm về xây dựng lực lượng vũ trang quần chúng của Đảng và Nhà nước ta trong tình hình mới theo hướng “vững mạnh, rộng khắp, coi trọng chất lượng là chính”; những năm qua Thành ủy, UBND thành phố không ngừng chăm lo lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt việc đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi dân quân tự vệ; tỷ lệ dân quân tự vệ so với dân số ngày một tăng lên và chất lượng không ngừng được nâng cao. Đến nay, có hơn 90% cán bộ ban chỉ huy tự vệ của các cơ quan, doanh nghiệp, nhà trường là đảng viên; 100% chỉ huy trưởng quân sự phường, xã đã tốt nghiệp trung cấp chuyên ngành quân sự cơ sở, trung cấp lý luận chính trị và trung cấp quản lý hành chính nhà nước; về tổ chức, biên chế lực lượng phù hợp với tình hình thực tiễn và tính chất hoạt động của từng phường, xã, cơ quan. Ttrong đó, tập trung xây dựng lực lượng cơ động, chiến đấu tại chỗ và lực lượng binh chủng, lực lượng dân quân tự vệ hoạt động trên biển đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, đã góp phần quan trọng cùng với các lực lượng khác làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, bảo vệ Đảng, chính quyền, bảo vệ chế độ Xã hội Chủ nghĩa, giữ vững ổn định chính trị, củng cố tăng cường quốc phòng, an ninh ở địa bàn dân cư.
Kỷ niệm 80 ngày thành lập dân quân tự vệ là dịp để chúng ta ôn lại lịch sử, truyền thống vẻ vang của dân tộc, bản chất, truyền thống tốt đẹp, những chiến công oanh liệt của lực lượng dân quân tự vệ tỉnh nhà nói chung, lực lượng dân quân tự vệ thành phố Phan Thiết nói riêng; qua đó, khơi dậy niềm tự hào, tự tôn dân tộc, nâng cao lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, ý chí quật cường, ý thức tự lực, tự cường vượt qua mọi khó khăn thử thách; ra sức xây dựng lực lượng dân quân tự vệ thành phố ngày càng vững mạnh, rộng khắp, xứng đáng với lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu: “Dân quân tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là bức tường sắt của Tổ quốc, vô luận địch nhân hung bạo thế nào hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó, thì địch nào cũng phải tan rã”./.