Toàn thành phố Phan Thiết hiện có trên 59.700 thanh niên (kể cả thanh niên đang làm việc tại các cơ quan đơn vị trong toàn Tỉnh); tổng số đoàn viên hiện nay là 7.852 trên 47 cơ sở trực thuộc; trong đó, có 18 cơ sở khối phường, xã với 1.956; 6 cơ sở khối trường học trung học phổ thông với trên 5.500 đoàn viên; 23 cơ sở khối cơ quan, lực lượng vũ trang, doanh nghệp với 396 đoàn viên.
Đổi mới về mặt nội dung ...
Thông qua các đợt sinh hoạt chủ điểm, Ban Thường vụ Thành đoàn đã tập trung đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, truyền thống, đạo đức, ý thức pháp luật trong đoàn viên với nhiều hình thức đa dạng, phù hợp với đặc điểm của từng đối tượng. Các cấp bộ Đoàn đã tích cực tổ chức cho đoàn viên, thanh niên học tập, quán triệt các nghị quyết, 6 bài học lý luận chính trị của Đoàn, sinh hoạt chuyên đề về thời sự thế giới, tình hình chính trị, Biển Đông. Triển khai thực hiện Cuộc vận động “Tuổi trẻ Phan Thiết học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam”... tạo ra phong trào thi đua sâu rộng trong thanh thiếu niên học tập, rèn luyện theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Tổ chức đoàn các cấp đã chủ động tham mưu với cấp ủy các cấp về công tác luân chuyển cán bộ đoàn theo tinh thần của Quy chế cán bộ đoàn ban hành theo Quyết định 289-QĐ/TW, ngày 08/2/2010 của Ban Bí thư Trung ương Đảng. Việc đề bạt các chức danh chủ chốt của đoàn thanh niên cấp phường, xã và thành phố đều đảm bảo theo đúng tiêu chuẩn Quy chế cán bộ đoàn và Quy định 312-QĐ/TU, ngày 10/6/2011 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tiêu chuẩn chức danh cán bộ lãnh đạo quản lý các cơ quan thuộc khối dân vận các cấp. Hoạt động của tổ chức đoàn tiếp tục được đổi mới nội dung và phương thức hoạt động phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ mới với phương châm hướng về cơ sở, đến với thanh niên vừa chăm lo nhu cầu, lợi ích chính đáng của thanh niên, vừa phát huy vai trò xung kích trong thanh niên. Công tác trẻ hóa đội ngũ cán bộ chủ chốt từng bước được cấp ủy các cấp triển khai thực hiện; tập trung hoàn thành công tác quy hoạch cán bộ theo hướng nâng cao tỷ lệ cán bộ trẻ trong các cơ quan lãnh đạo, quản lý. Cán bộ Đoàn chủ chốt cấp phường, xã từng bước được trẻ hóa. Nhiều cán bộ đoàn đã trưởng thành từ phong trào và được bổ sung vào quy hoạch, bổ nhiệm giữ các chức vụ quan trọng trong Đảng, chính quyền và đoàn thể.
.... đổi mới về mặt phương thức...
Một trong sáu giải pháp theo hướng dẫn của Trung ương Đoàn được xem là phương thức quan trọng nhất trong hoạt động thực tiễn công tác Đoàn; đó là giải pháp về tranh thủ sự lãnh đạo của Đảng. Trong thời gian qua, giải pháp này đã được các cấp bộ Đoàn từ thành phố đến cơ sở thực hiện khá đảm bảo và duy trì thường xuyên, làm cho mối quan hệ giữa đoàn thanh niên với cấp uỷ Đảng được gắn kết, mọi chủ trương, định hướng của Đảng cho Đoàn thanh niên được kịp thời, đúng hướng, đúng trọng tâm. Ngược lại, đoàn thanh niên cũng bám sát sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng để kịp thời báo cáo những vấn đề đã thực hiện được, báo cáo những vấn đề vướng mắc, xin ý kiến về chủ trương những nội dung cần hoạt động trong thời gian đến...; đồng thời, đoàn thanh niên cũng có cơ hội đề xuất những ý kiến trong công tác đoàn và phong trào thanh thiếu niên.
Trên cơ sở chấp hành thực hiện Nghị quyết 02-NQ/TWĐTN của Trung ương Đoàn (khoá IX) về nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đoàn, Ban Thường vụ Thành đoàn đã cụ thể hoá bằng việc đề ra các mục tiêu, nhiệm vụ, các giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn về đổi mới một số nội dung và phương thức hoạt động công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi thành phố. Để thực hiện đạt kết quả các vấn đề này, các cấp bộ Đoàn đã đẩy mạnh triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng cơ sở Đoàn; trong đó, đối với cấp thành phố đã có hướng dẫn cụ thể các giải pháp, đưa ra tiêu chí cụ thể và phân công các chi đoàn khối công chức, viên chức và lực lượng vũ trang kết nghĩa với chi đoàn khu phố, thôn trung bình, yếu; thông qua đó, kịp thời nắm bắt những khó khăn, vướng mắc của cơ sở để định hướng và chỉ đạo tổ chức tại 18 phường, xã nhằm đề ra giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động chi đoàn khu phố, thôn.
Đoàn thanh niên thành phố Phan Thiết hiện đang thực hiện Kế hoạch liên tịch với nhiều đơn vị đoàn thể và các ngành như: Mặt trận Tổ quốc, Hội Cựu chiến binh, Hội Chữ thập đỏ, Công an, Quân sự, Giáo dục, Văn hoá & Thông tin, Ngân hàng chính sách xã hội,... với mục đích là phối hợp trong công tác tuyên truyền giáo dục đạo đức lối sống, tạo điều kiện về việc làm, giải ngân các nguồn vốn giúp nhau phát triển kinh tế, phòng chống tội phạm, đảm bảo an ninh, quốc phòng, thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc … cho thanh niên. Trong đó, các đơn vị Công an, Quân sự, Hội Cựu chiến binh và các cơ quan chức năng phối hợp với Đoàn thanh niên các cấp triển khai tốt công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội cho thanh niên. Tổ chức tuyên truyền lưu động, các lớp tập huấn và mô hình hoạt động tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý cho thanh niên; đẩy mạnh hoạt động của các mô hình thanh niên xung kích, giữ gìn trật tự an toàn giao thông...
Những mặt hạn chế cần có giải pháp
Bên cạnh những mặt đạt được, những thành tựu, những kết quả về đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của đoàn trong thời gian qua ở thành phố Phan Thiết cũng còn bộc lộ một số nhiều tồn tại cần tìm ra giải pháp. Một trong những tồn tại cơ bản nhất là chưa phát huy mạnh mẽ vai trò xung kích sáng tạo, huy động tiềm năng, trí tuệ cho thanh niên, bởi lẽ, từ năm 2008 đến nay vấn đề này chưa được phát huy mạnh mẽ, tư duy của một bộ phận cán bộ Đoàn trên một số lĩnh vực chậm đổi mới chưa đáp ứng được đòi hỏi của thanh niên; tác phong lề lối làm việc của đội ngũ cán bộ đoàn còn thiếu sâu sát, vẫn còn một bộ phận đảng viên trẻ chưa phát huy được vai trò xung kích, gương mẫu đi đầu, chưa chịu khó tìm tòi những mô hình mới đề vận dụng vào địa phương mình. Các hoạt động “Tháng Thanh niên”, chiến dịch “Thanh niên tình nguyện hè” chưa có sự đổi mới, hình thức hoạt động còn bó hẹp, đơn điệu và thiếu tính sáng tạo.
Một nguyên nhân nữa có thể thấy rõ là cấp uỷ Đảng và chính quyền vẫn còn thiếu sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đến công tác thanh niên. Một số cấp ủy đảng, chính quyền vẫn còn biểu hiện thái độ khoán trắng hoạt động của đoàn cho tổ chức đoàn, thiếu kiểm tra và đôn đốc việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của đoàn và chưa làm tốt công tác giáo dục lập trường tư tưởng đối với cán bộ đoàn không chuyên trách cấp phường, xã, khu phố, thôn. Kinh phí và cơ sở vật chất phục vụ công tác thanh niên và hoạt động đoàn thanh niên các cấp nhất là cấp cơ sở, chưa đáp ứng yêu cầu của công tác thanh niên. Nhiều địa phương còn thiếu nhà văn hóa, không có điểm vui chơi cho thanh thiếu nhi…Bên cạnh đó, vai trò tham mưu, đề xuất của tổ chức đoàn với cấp ủy nhất là ở cơ sở còn yếu, chưa chủ động phối hợp với chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể để giải quyết những vấn đề mới đặt ra cho công tác đoàn và phong trào thanh thiếu niên cũng như nhu cầu nguyện vọng của thanh niên tại địa phương.
Cần có những giải pháp phù hợp
Trên cơ sở những kết quả, thực trạng và tồn tại đã nêu, thiết nghĩ, trong thời gian đến các cấp uỷ đảng và chính quyền cần nghiên cứu quan tâm đến Đoàn thanh niên trong việc đẩy mạnh giáo dục nâng cao nhận thức trong đoàn viên thanh niên, chỉ đạo các tổ chức cơ sở đảng vận động đoàn viên thanh niên thực hiện nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Chỉ đạo mạnh mẽ hơn nữa các cơ chế chính sách quan tâm cho đoàn như: đào tạo chuẩn về chuyên môn nghiệp vụ, lý luận chính trị cho phù hợp với vị trí công tác của cán bộ đoàn. Chỉ đạo các ngành quan tâm giải quyết việc làm, ưu tiên việc làm cho bộ đội xuất ngũ và con em gia đình chính sách, các đối tương thanh niên bị khuyết tật hoặc bị tai nạn lao động.... Bên cạnh đó, các cấp cấp uỷ Đảng và chính quyền cần đặc biệt quan tâm đến kinh phí, cơ sở vật chất, trụ sở làm việc đối với Thành đoàn Phan Thiết, quan tâm cho chủ trương các phường, xã chủ động cơ chế tài chính hỗ trợ đối với cán bộ Đoàn không chuyên trách và cán bộ đoàn ở khu phố, thôn. Chỉ đạo đoàn thanh niên thực hiện nghiêm túc quy chế làm việc với cấp uỷ, đảm bảo các nội dung giải pháp nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đoàn...
Thời gian đến, tiếp tục coi trọng đổi mới công tác tuyển chọn cán bộ, trọng dụng tài năng trẻ; quan tâm đào tạo, bồi dưỡng và bổ nhiệm cán bộ trẻ. Quy hoạch, đào tạo, luân chuyển cán bộ đoàn theo Quy chế cán bộ đoàn và Quy định 312- QĐ/TU của Tỉnh ủy. Biểu dương, tôn vinh kịp thời các tài năng trẻ có nhiều thành tích trong học tập, nghiên cứu khoa học, trong lao động, công tác.
Nâng cao trình độ học vấn của thanh niên, làm sao để thanh niên thể hiện được ý chí cầu tiến học tập để nâng cao trình độ chuyên môn, nghề nghiệp, phối hợp với các ngành, tạo điều kiện để đa số thanh niên được tiếp thu nhanh và tiến bộ về khoa học kỹ thuật, tạo điều kiện để thanh niên sau khi tốt nghiệp Đại học thể hiện tốt năng lực qua hoạt động thực tiễn của địa phương.
Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Đoàn theo hướng gắn kết giữa chăm lo nhu cầu, lợi ích chính đáng với phát huy vai trò xung kích của đoàn viên, thanh niên. Nâng cao chất lượng của tổ chức cơ sở đoàn và đoàn viên. Củng cố hoạt động, đổi mới và đa dạng hoá phương thức tập hợp, nâng cao hiệu quả công tác Đoàn thông qua việc đa dạng hoá các loại hình tập hợp. Làm tốt công tác phát hiện, lựa chọn đoàn viên ưu tú để bồi dưỡng, tạo nguồn kết nạp đảng viên và đào tạo lãnh đạo trẻ. Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động trong phong trào “Sáng tạo trẻ” phù hợp với các đối tượng thanh thiếu niên, tổ chức các cuộc thi và tuyên dương các công trình, đề tài, sản phẩm sáng tạo tiêu biểu các cấp. Phối hợp với các ngành và tổ chức kinh tế bảo hộ bản quyền, hỗ trợ, quảng bá, áp dụng vào thực tiễn những ý tưởng sáng tạo, công trình nghiên cứu, sản phẩm sáng tạo có giá trị của thanh thiếu niên.